กินเจกับกินมังสวิรัติ ต่างกันอย่างไร กินเจกินอะไรได้-ไม่ได้บ้าง

คำถามยอดนิยมที่มือใหม่หัดกินเจทุกคนต้องสงสัย คือ กินเจกับกินมังสวิรัติ ต่างกันอย่างไร เพราะอาหารมังสวิรัติก็เป็นอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์เช่นกัน แต่กินมังสามารถกินผักได้เกือบทุกชนิด แล้วอาหารอันนู้นกินได้ไหม อันนี้กินได้ไหม เพราะอะไร เรารวบรวมข้อมูลต่างๆที่คนสงสัยมาฝากกันค่ะ

กินเจกับกินมังสวิรัติ ต่างกันอย่างไร

พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ให้คำอธิบาย "เจ" หมายถึง อาหารที่ไม่ปรุงด้วยเนื้อสัตว์ และผักบางชนิด เช่น กระเทียม กุยช่าย ผักชี ส่วน มังสวิรัติ พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ให้คำอธิบายไว้ว่า หมายถึง การงดเว้นกินเนื้อสัตว์ เรียกอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์ มีแต่พืชผัก ว่า อาหารมังสวิรัติ  

ฉะนั้น กินเจ กับ กินมังสวิรัต ต่างกันที่การงดบริโภคเนื้อสัตว์ โดยกินเจจะงดบริโภคเนื้อสัตว์ทุกชนิด รวมถึงผักที่มีกลิ่นฉุน และอาหารที่มีส่วนผสมของไข่ นม และถั่วเหลือง ในขณะที่มังสวิรัติจะงดบริโภคเนื้อสัตว์ทุกชนิด แต่สามารถบริโภคไข่ นม และถั่วเหลืองได้

เจ กับ มังสวิรัติ แตกต่างกันอย่างไร อธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ ดังนี้

1. ผู้ที่กินเจสามารถรับประทานผักทุกชนิดได้ ยกเว้นผักที่มีกลิ่นฉุน 5 ชนิด ได้แก่ หอม กระเทียม กุยช่าย กระเทียมเล็ก ผักชี ส่วนผู้รับประทานอาหารมังสวิรัติสามารถรับประทานพืชผักทุกชนิดได้โดยไม่มีข้อห้าม
2. ผู้ที่กินเจไม่สามารถดื่มน้ำนมสดหรือนมข้น ส่วนผู้รับประทานอาหารมังสวิรัติจะดื่มน้ำนมสดหรือนมข้นได้
3. ผู้ที่กินเจรับประทานไข่ไม่ได้ เพราะถือว่าหากรอให้ครบกำหนดเวลาฟักไข่ย่อมฟักเป็นตัว ดังนั้น การรับประทานไข่จึงเท่ากับเป็นการรับประทานเนื้อสัตว์โดยอ้อม ส่วนผู้รับประทานอาหารมังสวิรัติสามารถรับประทานไข่ได้ เพราะถือว่าไข่ที่บริโภคกันอยู่ทั่วไปเป็นไข่ที่ไม่มีเชื้อ
4. ผู้ที่กินเจนั้น นอกจากจะต้องไม่รับประทานเนื้อสัตว์ และผักที่มีกลิ่นฉุนบางชนิดแล้ว ยังต้องถือศีลอุโบสถ (ศีล 8) ควบคู่กันไปด้วย หากไม่ถือศีลอุโบสถก็จะเรียกว่า กินเจ ไม่ได้ เรียกได้เพียงว่า กินมังสวิรัติ หรือ กินผัก เท่านั้น

กินเจกินอะไรได้บ้าง

• ชา กาแฟ ที่ไม่ใส่นม เนย หรือครีมเทียม
• วิตามินเสริมอัดเม็ด ที่ไม่มีสารสกัดจากสัตว์
• ขนมกรุบกรอบ ที่ไม่มีส่วนผสมของสัตว์
• พริกไทย เป็นสมุนไพร (แต่หากรู้สึกว่ามีกลิ่นฉุน สามารถเลี่ยงได้)
• ขนมปัง (ที่เป็นขนมปังเจ หรือไม่มีส่วนผสมของนม)
• มาม่า หรือบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป (สูตรเจเท่านั้น)

กินเจกินอะไรไม่ได้บ้าง และห้ามทำอะไรบ้าง

• เหล้า เบียร์ และแอลกอฮอล์ทุกชนิด
• น้ำผึ้ง (เพราะถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของรังผึ้ง คนกินเจจะไม่เบียดเบียนสัตว์)
• หอยนางรม (แม้จะมีบางความเชื่อว่าสามารถทานได้ แต่หากไม่อยากเบียดเบียนสัตว์ ไม่ควรทาน)
• ผักชี (แม้ไม่อยู่ในกลุ่มผักต้องห้าม 5 ชนิด แต่จัดว่าเป็นผักที่มีกลิ่นฉุน)
• ปูอัด (แม้ไม่มีเนื้อปูจริงๆ แต่มีแป้งและเนื้อปลา)
• ชีส (เพราะมีส่วนผสมของนมวัว นมแพะ นมควาย แล้วแต่ชนิดของชีส)
• โยเกิร์ต (เพราะทำมาจากนมวัวเช่นเดียวกัน)
• สูบบุหรี่ (ผิดศีล และใบยาสูบจัดอยู่ในกลุ่มผักต้องห้าม 5 ชนิด)
• ห้ามดับตะเกียงทั้ง 9 ดวง ในสถานที่อย่างศาลเจ้า โรงเจ โรงทาน หรือสถานที่อื่นที่จัดงานถือศีลกินเจ (จะมีการจุดตะเกียงทั้ง 9 ดวงเอาไว้ตลอดวันตลอดคืน จึงต้องมีคนเฝ้าไม่ให้ตะเกียงนั้นดับ)

กินเจไม่ใช่เรื่องยากลำบากเหมือนเมื่อก่อนอีกต่อไป เพราะสมัยนี้อาหารเจ หรืออาหารชีวจิตบางอย่างที่เป็นอาหารเจก็สามารถหาทานกันได้ง่าย และอร่อยขึ้นมาอีกด้วย เพราะฉะนั้นเพื่อสุขภาพที่ดีของเรา ตั้งใจกินเจให้ครบวันกันนะคะ หรือใครติดใจอยากกินต่อก็ยิ่งดี สุขภาพจะแข็งแรง แล้วหุ่นยังดีขึ้นอีกด้วย โชคสองชั้นเลย

อ่านเรื่องราวเทศกาลกินเจ เพิ่มเติมได้ที่

• เทศกาลกินเจ 2566 เตรียมตัวให้พร้อมกับเทศกาลกินเจ
• กินเจอย่างไร ให้ได้บุญสูงสุด 
• ข้อห้ามการกินเจ การกินเจที่ถูกต้อง และผักฉุนที่ห้ามกิน
• รวมเมนูอาหารเจ ไม่จำเจ ทำเองได้ ไม่ง้อร้าน 
• บทสวดมนต์ขอพรเจ้าแม่กวนอิม “ช่วงเทศกาลกินเจ” สิริมงคลแก่ชีวิต