เปิดมติ ครม.เลิกผูกขาดน้ำในอีอีซี ส่ง วงษ์สยาม ได้สิทธิ์แทน อีสวอเตอร์

รายงานข่าวจากที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เปิดเผยว่า ในการประชุมครม.เมื่อวันที่ 19 ธ.ค.66 ที่มีนายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรมว.คลังเป็นประธานการประชุม เห็นชอบ ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอให้ ยกเลิกมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2535 เรื่อง แนวทางการจัดระบบบริหารการพัฒนาแหล่งน้ำ โดยให้ยกเลิกในส่วนที่กำหนดว่า ระบบท่อส่งน้ำต่างๆ ควรจะมีผู้รับผิดชอบรายเดียวในการพัฒนาระบบให้เป็นท่อส่งน้ำสายหลัก และการดำเนินการบริหารจัดการเพื่อให้ทำหน้าที่เป็นผู้ค้าส่ง ในการซื้อน้ำจากอ่างเก็บน้ำของกรมชลประทาน และขายน้ำดิบให้กับระบบจำหน่ายต่างๆ 

กระทรวงเกษตรฯยังได้เสนอครม.ว่า ตามมติ ครม.เดิมเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2535 ได้เห็นชอบตามข้อเสนอของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาพื้นที่ขายฝั่งทะเลตะวันออก(สพอ.) ในการวางระบบบริหารที่มีความชัดเจนเกี่ยวกับความรับผิดชอบของหน่วยปฏิบัติต่างๆ โดยกำหนดความรับผิดชอบในการพัฒนาและดำเนินการดูแลระบบท่อส่งน้ำสายหลักพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก การพัฒนาแหล่งน้ำดิบให้กรมชลประทานเป็นผู้รับผิดชอบดำเนินการเป็นหลัก และระบบท่อส่งน้ำต่างๆ ควรจะมีผู้รับผิดชอบรายเดียวทั้งการพัฒนาระบบให้เป็นท่อส่งน้ำสายหลัก (Trunk Transmission Main) และการดำเนินการบริหาร/จัดการ (Operate) เพื่อให้ทำหน้าที่เป็นผู้ค้าส่ง(Wholeseller) ในการซื้อน้ำจากอ่างเก็บน้ำของกรมชลประทานและขายน้ำดิบให้กับระบบจำหน่ายต่างๆได้

ต่อมาสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี มีหนังสือด่วนที่สุด ลงวันที่ 11 เมษายน 2566 ถึงเลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ เรื่อง แนวทางการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในเส้นห่อส่งน้ำสายหลักในพื้นที่เศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก เพื่อป้องกันปัญหาที่จะส่งผลกระทบต่อผู้ใช้น้ำอันเนื่องจากอุปสรรคในการส่งมอบทรัพย์สินโครงการท่อส่งน้ำ ความว่า

ในการบูรณาการแผนการบริหารความเสี่ยงในช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างบริษัท จัดการน้ำและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด(มหาชน) หรือ อีสวอเตอร์ กับเอกชนที่ได้รับการคัดเลือกจากกรมธนารักษ์เพื่อบริหารและดำเนินกิจการระบบท่อส่งน้ำ สายหลักในภาคตะวันออก เพื่อให้การบริหารจัดการน้ำผ่านเส้นท่อส่งน้ำไม่เกิดการสะดุด ขาดช่วง จนถึงขั้นไม่สามารถส่งน้ำผ่านเส้นท่อได้

ควรประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรมชลประทาน กรมธนารักษ์ สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สมาคมนิคมอุตสาหกรรมไทยและพันธมิตรในการจัดให้มีแผนบริหารความเสี่ยงร่วมกันในลักษณะแผนเชิงป้องกันและแผนสำรองในการจัดสรรน้ำ เพื่อให้การจัดส่งน้ำผ่านเส้นท่อในระหว่างช่วงเปลี่ยนผ่านมีความราบรื่นสามารถบริหารจัดการน้ำได้อย่างเป็นปกติ ไม่เกิดการขาดแคลนน้ำที่จะส่งผลกระทบต่อผู้ใช้น้ำทุกภาคส่วน 

ต่อมากรมธนารักษ์ ไมีหนังสือที่ กค.310 /8892 ลงวันที่ 27กรกฎาคม 2566 แจ้งว่า ในการบริหารจัดการระบบท่อส่งน้ำสายหลักในภาคตะวันออก กรมธนารักษ์ได้ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยที่ราชพัสดุ ซึ่งปัจจุบันกรมธนารักษ์ได้ส่งมอบทรัพย์สินในโครงการท่อส่งน้ำหนองปลาไหล - หนองค้อ และโครงการท่อส่งน้ำหนองค้อ - แหลมฉบัง (ระยะที่ 2 ให้กับเอกชนรายใหม่แล้ว ประกอบกับสถานะของ บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน ได้แปรสภาพจากรัฐวิสาหกิจเป็นเอกชน) และสัญญาการบริหารและการดำเนินกิจการระบบท่อส่งน้ำสายหลักในภาคตะวันออก (โครงการท่อส่งน้ำดอกกราย) จะสิ้นสุดลงในวันที่ 31 ธันวาคม 2566 จึงเป็นผลให้บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) ไม่ได้รับสิทธิในการบริหารจัดการระบบท่อส่งน้ำดังกล่าวอีกต่อไป 

เพื่อมิให้เกิดความเสียหายแก่ทางราชการในฐานะคู่สัญญาฝ่ายรัฐ ตลอดจนเพื่อให้การดำเนินโครงการฯ เป็นไปด้วยความถูกต้องตามเงื่อนไขแห่งสัญญาและข้อกฎหมายโดยคำนึงถึงผลประโยชน์ของรัฐและผลกระทบต่อผู้ใช้น้ำ ทุกภาคส่วนเป็นสำคัญ

กรมธนารักษ์ในฐานะคู่สัญญาฝ่ายรัฐ และผู้มีอำนาจดำเนินการแทนกระทรวงการคลัง ผู้ถือกรรมสิทธิ์ที่ราชพัสดุและมีหน้าที่ในการปกครอง ดูแล บำรุงรักษาที่ราชพัสดุ อาศัยอำนาจตามมาตรา 8 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2562 ขอความอนุคราะห์กรมชลประทานพิจารณาสนับสนุน

การอนุญาตใช้น้ำจากอ่างเก็บน้ำของกรมชลประทานให้กับบริษัท วงษ์สยามก่อสร้าง จำกัด ตามสิ่งที่ส่งมาด้วย ตามที่กรมธนารักษ์ได้มีหนังสือ ที่ กค.310 /13671 ลงวันที่ 17 พฤศจิกายน 2566  แจ้งว่าตามเงื่อนไขสัญญาโครงการบริหาร ๆ ข้อ 9 กำหนดหน้าที่ของคู่สัญญาฝ่ายรัฐว่า "คู่สัญญาฝ่ายรัฐจะสนับสนุนการประสานงานของบริษัท กับส่วนราชการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้บริษัท ได้มาซึ่งความยินยอม ใบอนุญาต แบบแปลน ข้อมูลเอกสาร และใบรับรองการจดทะเบียนต่าง ๆ ที่จำเป็น จากส่วนราชการดังกล่าวข้างต้นตามความจำเป็นรวมทั้ง สนับสนุนในการดำเนินการขออนุญาตจัดสรรน้ำจากกรมชลประทานให้ได้รับหนังสืออนุญาตใช้น้ำจากแหล่งน้ำของกรมชลประทานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของโครงการ ทั้งนี้ภายใต้กฎหมาย กฎ ระเบียบ และข้อบังคับของทางราชการที่เกี่ยวข้อง

เพื่อเป็นการสนับสนุนในการดำเนินการขออนุญาตจัดสรรน้ำ และเพื่อให้การบริหารจัดการระบบท่อส่งน้ำสายหลักในภาคตะวันออก ประกอบด้วย โครงการท่อส่งน้ำดอกกรายโครงการท่อส่งน้ำหนองปลาไหล - หนองค้อ และโครงการท่อส่งน้ำหนองค้อ - แหลมฉบัง (ระยะที่ 2 ที่บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) ส่งมอบให้แก่ทางราชการ และทางราชการได้ส่งมอบโครงการท่อส่งน้ำหนองปลาไหล - หนองค้อ 

และโครงการท่อส่งน้ำหนองค้อ - แหลมฉบัง (ระยะที่ 2 ) ให้บริษัท วงษ์สยามก่อสร้าง จำกัด ผู้บริหารรายใหม่บริหารและดำเนินการโครงการดังกล่าวแล้ว ประกอบกับสัญญาการบริหารและการดำเนินกิจการระบบท่อส่งน้ำสายหลัก ในภาคตะวันออก (โครงการท่อส่งน้ำดอกกราย) จะสิ้นสุดในวันที่ 31 ธันวาคม 2566 

จึงเป็นผลให้บริษัทจัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) ไม่ได้รับสิทธิ์ในการบริหารจัดการระบบท่อส่งน้ำดังกล่าวอีกต่อไป กรมธนารักษ์ในฐานะคู่สัญญาฝ่ายรัฐ และผู้มีอำนาจดำเนินการแทนกระทรวงการคลัง ผู้ถือกรรมสิทธิ์ที่ราชพัสดุ อาศัยอำนาจตามมาตรา 8 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุพ.ศ. 2562  และขอความอนุเคราะห์กรมชลประทานพิจารณาสนับสนุนการอนุญาตใช้น้ำจากอ่างเก็บน้ำของกรมชลประทานให้กับบริษัท วงษ์สยามก่อสร้าง จำกัด ต่อไป