"พริษฐ์" จี้ กกต. “ระเบียบเลือกสว. 67” จะเสร็จกี่โมง?

นายพริษฐ์ วัชรสินธุ  โฆษกพรรคก้าวไกล ได้โพสต์ตั้งคำถามต่อประเด็น ระเบียบ-ประกาศ ทั้งหมดของ กกต. เรื่องการคัดเลือก สว. ผ่าน Facebook เพจอย่างเป็นทางการ โดยมีเนื้อหาดังนี้

ในอีกไม่ถึง 1 เดือน สว. ชุดปัจจุบันจะหมดวาระลงและเราจะเข้าสู่กระบวนการคัดเลือก สว. ชุดใหม่ อย่างเป็นทางการ

แต่นับถึงวันนี้ เกณฑ์และกติกาทั้งหมดที่เกี่ยวกับกระบวนการดังกล่าวยังไม่ถูกเผยแพร่ต่อสาธารณะ แม้ตัวแทน กกต. เคยได้ชี้แจงในการประชุม กมธ. พัฒนาการเมืองฯ ที่สภาผู้แทนราษฎร เมื่อวันที่ 28 มี.ค. ว่าระเบียบและประกาศทั้งหมดที่เหลืออยู่ ควรจะเสร็จสิ้นและเผยแพร่ได้ก่อนเทศกาลสงกรานต์

ในบรรดาระเบียบและประกาศที่ยังไม่มีการเผยแพร่ มีอยู่ 2 ฉบับ ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการให้ความชัดเจนต่อคำถามที่หลายคน (โดยเฉพาะผู้ที่สนใจจะลงสมัคร สว.) ยังคงมีข้อสงสัยจำนวนมาก

1. ประกาศเกี่ยวกับคุณสมบัติของ 20 กลุ่มอาชีพ - เช่น นิยามโดยละเอียดของแต่ละกลุ่มอาชีพที่ผู้สมัคร สว. ต้องเลือกในการสมัครรับคัดเลือก

2. ระเบียบเกี่ยวกับการแนะนำตัวของผู้สมัคร - เช่น ผู้สมัครแนะนำตัว-รณรงค์อย่างไรได้บ้าง? ผู้สมัครประกาศจุดยืนหรือแนวทางในการปฏิบัติหน้าที่ (เช่น จุดยืนเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญ) ได้หรือไม่? ประชาชนทั่วไปสามารถแนะนำตัว-รณรงค์ให้ผู้สมัครที่ตนสนับสนุนอย่างไรได้บ้าง?

ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่า กกต. จะ:

(1) เร่งหาข้อสรุปและเผยแพร่ ระเบียบ/ประกาศ โดย “เร็ว” ที่สุด

(2) ออกแบบกฎเกณฑ์และกติกาใน ระเบียบ/ประกาศ ให้ “เปิดกว้าง” ที่สุด เพื่อให้

- (i) ผู้สมัครแต่ละคนได้แนะนำตนเองได้อย่างครอบคลุมที่สุด 

- (ii) ผู้สมัคร (ซึ่งจะเป็นผู้มีสิทธิเลือก สว.) เข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับผู้สมัครคนอื่นได้อย่างรอบด้านที่สุดเพื่อประกอบการพิจารณา 

- (iii) ประชาชน (แม้ไม่มีสิทธิเลือก สว. โดยตรง) มีส่วนร่วมในกระบวนการได้อย่างกว้างขวางที่สุด

ยิ่งกติกาดังกล่าวออกมา “ช้า” เท่าไหร่ และออกมาในลักษณะที่สร้าง “ข้อจำกัด” มากเท่าไหร่ ความไม่ชัดเจนที่ตามมา ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่จะทำให้กระบวนการที่มีความซับซ้อนอย่างมากอยู่แล้ว มีปัญหาในเชิงปฏิบัติมากขึ้นกว่าเดิม ซึ่งอาจกระทบต่อความเที่ยงตรงและเป็นธรรมของกระบวนการทั้งหมด

โดยข้อกังวลหนึ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ คือหากกระบวนการคัดเลือก สว. มีปัญหาและนำไปสู่ข้อร้องเรียนจำนวนมาก จนทำให้ กกต. ไม่พร้อมจะยืนยันว่าการคัดเลือกดังกล่าว “เป็นไปโดยถูกต้อง สุจริต และเที่ยงธรรม” ทาง กกต. มีช่องในการที่จะยังไม่ประกาศผลการคัดเลือก สว. ชุดใหม่ (ตามระเบียบว่าด้วยการเลือกสมาชิกวุฒิสภา ข้อ 154)  ซึ่งจะทำให้ สว. 250 คน ชุดปัจจุบัน รักษาการต่อไปโดยไม่มีกำหนด โดยแม้จะไม่มีอำนาจตามบทเฉพาะกาลแล้ว แต่ก็จะมีอำนาจเทียบเท่ากับ สว. ชุดใหม่ที่กำลังถูกคัดเลือก (เช่น อำนาจยับยั้งการแก้ไขรัฐธรรมนูญ อำนาจรับรองตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ-ผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรอิสระ)