ทำไมเราจึงชอบจับผิดคนอื่น และจะหยุดมันได้อย่างไร

คนเรามักจะมองเห็นข้อผิดพลาดของคนอื่นได้ง่าย ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่พบได้ทั่วไป ผู้ใหญ่คงเคยสอนคุณไว้แล้ว ว่าไม่ควรจับผิดผู้อื่น แต่ถึงกระนั้น นิสัยนี้ก็ยังคงอยู่ คุณยังคงมองหาจุดบกพร่องในตัวคนอื่นเสมอ ที่แท้จริงแล้ว มันคือตัวตนของคุณ (อีโก้) ที่กำลังมองหาข้อผิดพลาดของคนอื่น เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากตัวเองไปยังผู้อื่น การมองเห็นข้อเสียของคนอื่นนั้นง่ายกว่าการมองเห็นจุดบกพร่องของตัวเองเสมอ คุณมักจะคิดว่า ปัญหามาจากคนอื่น และเผลอไปโทษคนอื่นในสิ่งที่เป็นความผิดของคุณเอง นั่นเป็นเพราะคุณไม่อยากเผชิญหน้ากับปัญหาที่อยู่ภายในตัวคุณเอง

แม้แต่คนที่มีนิสัยดี มีเสน่ห์ หรือมีคุณสมบัติที่ดี คุณก็ยังมองเห็นข้อผิดพลาดของพวกเขาได้อยู่เสมอ โครงสร้างของอีโก้ของคุณเป็นแบบที่ไม่สามารถพูดอะไรดีๆ เกี่ยวกับผู้อื่นได้ ซึ่งอาจทำให้คุณรู้สึกดีกับตัวเอง แต่ความรู้สึกนั้นก็อยู่ได้เพียงชั่วครู่เท่านั้น

การมองหาข้อผิดพลาดของคนอื่นตลอดเวลานั้น แท้จริงแล้วคุณกำลังทำร้ายตัวเองอยู่ฝ่ายเดียว นิสัยนี้กัดกร่อนชีวิตของคุณโดยที่คุณไม่รู้ตัวเลย ยิ่งคุณมัวแต่จับผิดผู้อื่นมากเท่าไร คุณก็ยิ่งปิดกั้นโอกาสแห่งความสุขของตัวเองมากเท่านั้น มันอาจนำพาไปสู่ภาวะซึมเศร้า และผลักดันให้คุณแยกตัวออกจากความสัมพันธ์ที่งดงามและมีค่าในชีวิต คุณอาจไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่า กำลังผลักไสคนที่อยากเข้ามาใกล้ให้ห่างออกไป นอกจากนี้ พลังงานด้านลบที่คุณสร้างขึ้นยังส่งผลต่อคนรอบข้าง และอาจส่งผลต่อสุขภาพของคุณเองด้วย

ทำไมคนเราถึงชอบจับผิดผู้อื่น

มีหลายสาเหตุที่ทำให้คนเรามีพฤติกรรมชอบจับผิดผู้อื่นดังนี้

1. อัตตา

หนึ่งในสาเหตุหลักๆ คือ อัตตา หรือ อีโก้ การจับผิดผู้อื่นเป็นกลไกหนึ่งของอีโก้ ที่ใช้เพื่อเสริมสร้างความรู้สึกเหนือกว่า ยกตนข่มผู้อื่น ทำให้รู้สึกดีกับตัวเองชั่วคราว ผ่านการเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่นที่ "ด้อยกว่า"

2. ความไม่มั่นคง

คนที่ไม่มั่นคงในตัวเอง มักจะพยายามหาจุดบกพร่องของผู้อื่นเพื่อกลบเกลื่อนความไม่มั่นคงของตัวเอง การมองเห็นข้อผิดพลาดของผู้อื่น ช่วยให้พวกเขารู้สึกดีขึ้นชั่วคราว รู้สึกว่าตัวเองไม่ได้แย่เหมือนที่คิด

3. ความกลัว

ความกลัวรูปแบบต่างๆ เช่น กลัวการถูกวิพากษ์วิจารณ์ กลัวการถูกปฏิเสธ กลัวการล้มเหลว ล้วนเป็นแรงผลักดันให้คนเรามองหาข้อผิดพลาดของผู้อื่น เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากจุดอ่อนของตัวเอง

4. นิสัย

บางคนอาจมีนิสัยชอบจับผิดผู้อื่นมาตั้งแต่เด็ก อาจเป็นเพราะเลี้ยงดูมาในครอบครัวที่เน้นการติชมมากกว่าการชมเชย หรือเคยมีประสบการณ์ที่ทำให้รู้สึกไม่ไว้ใจผู้อื่น

5. ความเครียด

เมื่อเครียดคนเรามักจะมีอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ซึ่งอาจส่งผลต่อพฤติกรรมการมองโลกในแง่ลบ มองหาข้อเสียของผู้อื่นมากกว่าข้อดี

อย่างไรก็ตาม การจับผิดผู้อื่นนั้นไม่ได้ส่งผลดีต่อตัวเราหรือคนรอบข้าง มันเป็นเหมือนกับการทำร้ายตัวเองทางอ้อม เพราะฉะนั้นแทนที่จะมัวแต่จับผิดผู้อื่น ลองหันมาพัฒนาตัวเอง ฝึกฝนการคิดบวก มองโลกในแง่ดี และโฟกัสกับสิ่งดีๆ จะดีกว่าเยอะ

วิธีเอาชนะนิสัยชอบจับผิดผู้อื่น

วิธีหนึ่งในการเอาชนะนิสัยชอบจับผิดผู้อื่น คือ การสร้างนิสัยใหม่ที่ช่วยให้คุณตระหนักรู้ถึงนิสัยนี้ และเติมเต็มชีวิตด้วยความตื่นเต้นและความมหัศจรรย์ เมื่อคุณมีนิสัยใหม่ที่ดี นิสัยชอบจับผิดผู้อื่นจะค่อยๆ เลือนหายไปเอง

ลองทำตามคำแนะนำเหล่านี้:

• ค้นหาสิ่งที่ทำให้คุณรู้สึกตื่นเต้น: หากิจกรรมที่คุณชอบทำ อาจจะเป็นการท่องเที่ยว เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เล่นกีฬา หรือใช้เวลากับคนที่คุณรัก
• ฝึกการโฟกัสกับปัจจุบัน: ฝึกการใช้ชีวิตอย่างมีสติ จดจ่อกับสิ่งที่คุณกำลังทำ ปล่อยวางความคิดกังวล
• ฝึกการขอบคุณ: จดบันทึกสิ่งดีๆ ในชีวิต สิ่งที่คุณรู้สึกขอบคุณ
• ฝึกการมองโลกในแง่ดี: พยายามมองหาแง่ดีในทุกสถานการณ์
• ฝึกการเห็นอกเห็นใจ: พยายามเข้าใจมุมมองของผู้อื่น คิดถึงสถานการณ์และบริบทที่พวกเขาเผชิญ
• ฝึกการให้อภัย: ทุกคนล้วนมีข้อผิดพลาด จงเรียนรู้ที่จะให้อภัยผู้อื่น
• หลีกเลี่ยงการเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น: จงโฟกัสกับการพัฒนาตัวเอง
• ตั้งเป้าหมายและทุ่มเทเพื่อบรรลุเป้าหมาย: การมีเป้าหมายช่วยให้คุณมีแรงจูงใจ
• ช่วยเหลือผู้อื่น: การช่วยเหลือผู้อื่นเป็นวิธีที่ดีในการสร้างความสุขให้กับตัวเอง

การสร้างนิสัยใหม่นั้นต้องใช้เวลา จงอดทนและใจเย็นกับตัวเอง เมื่อคุณมีนิสัยใหม่ที่ดี นิสัยชอบจับผิดผู้อื่นจะค่อยๆ เลือนหายไป และชีวิตของคุณจะเต็มไปด้วยความสุข ความตื่นเต้น และความมหัศจรรย์