ประวัติ ขุนวรวงศาธิราช กษัตริย์ผู้ถูกมองว่าเป็นกบฏในประวัติศาสตร์ไทย ใน "แม่หยัว"

ทำความรู้จัก ขุนวรวงศาธิราช หรือ พันบุตรศรีเทพ ใน แม่หยัว กษัตริย์ผู้เป็นข้อถกเถียงในประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา รับบทโดย ฟิล์ม ธนภัทร

 ขุนวรวงศาธิราช

ขุนวรวงศาธิราช เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ไทยยุคกรุงศรีอยุธยา แต่รัชสมัยของพระองค์กลับสั้นและเต็มไปด้วยข้อถกเถียง มีนักประวัติศาสตร์บางกลุ่มที่ไม่นับถือพระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ เพราะการขึ้นครองราชย์ของพระองค์นั้นเกิดจากการแย่งชิงบัลลังก์โดยมีนางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์เป็นผู้สนับสนุน อย่างไรก็ตาม หลักฐานจากพงศาวดารได้ระบุว่าขุนวรวงศาธิราชได้ผ่านพระราชพิธีบรมราชาภิเษกตามธรรมเนียมแล้ว

พระราชประวัติของ ขุนวรวงศาธิราช

ขุนวรวงศาธิราชเดิมมีนามว่า บุญศรี พระองค์เสด็จพระราชสมภพในตระกูลอำมาตย์ (หรือพราหมณ์) และดำรงตำแหน่งเป็น พันบุตรศรีเทพ ผู้ดูแลหอพระข้างหน้า ทำหน้าที่สำคัญในการประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ รวมถึงการขับเสภากล่อมสมเด็จพระไชยราชาธิราชให้บรรทม นี่จึงทำให้ขุนวรวงศาธิราชได้รับความไว้วางใจและมีโอกาสใกล้ชิดกับราชสำนักอย่างต่อเนื่อง

ในบางทฤษฎีเชื่อว่าขุนวรวงศาธิราชอาจมีเชื้อสายสืบทอดมาจากเจ้าเมืองศรีเทพ หรือราชวงศ์อู่ทอง ซึ่งครองกรุงศรีอยุธยาในยุคก่อนหน้า

ขุนวรวงศาธิราช

ความสัมพันธ์กับนางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์

เหตุการณ์สำคัญที่นำไปสู่การขึ้นสู่อำนาจของขุนวรวงศาธิราชคือความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับ นางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ ซึ่งเป็นพระราชชนนีผู้สำเร็จราชการแทนสมเด็จพระยอดฟ้า หลังจากแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ได้ทอดพระเนตรเห็นพันบุตรศรีเทพ พระนางก็เกิดความพอใจและมีความรักใคร่ พระนางได้สั่งให้เลื่อนบรรดาศักดิ์ให้พันบุตรศรีเทพเป็น ขุนชินราช และต่อมาก็เป็น ขุนวรวงศาธิราช พระนางและขุนวรวงศาธิราชได้ลักลอบเป็นชู้กัน และวางแผนที่จะล้มล้างสมเด็จพระยอดฟ้าเพื่อให้ขุนวรวงศาธิราชขึ้นครองบัลลังก์

การขึ้นครองราชย์

ในปี พ.ศ. 2091 นางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ได้อ้างว่า สมเด็จพระยอดฟ้า ยังทรงพระเยาว์และหัวเมืองฝ่ายเหนือก็ไม่สงบเรียบร้อย จึงให้ขุนวรวงศาธิราชเป็นผู้ว่าราชการแผ่นดินจนกว่าพระยอดฟ้าจะเจริญพระชนม์พอที่จะปกครองได้ จากนั้นได้มีการจัดพระราชพิธีบรมราชาภิเษกให้ขุนวรวงศาธิราชเป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา นอกจากนี้พระองค์ยังสถาปนานายจัน น้องชายของพระองค์เป็นพระมหาอุปราช

ภายหลังจากที่ขึ้นครองบัลลังก์ ขุนวรวงศาธิราชทรงสมคบกับนางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ในการสำเร็จโทษสมเด็จพระยอดฟ้าที่วัดโคกพระยา

ขุนวรวงศาธิราช

การล้มล้างอำนาจและการสังหาร

แม้ขุนวรวงศาธิราชจะได้ขึ้นครองราชย์แล้ว แต่การครองราชย์ของพระองค์ไม่ได้รับการสนับสนุนจากขุนนางและเชื้อพระวงศ์บางส่วน เนื่องจากพระองค์ไม่ได้ขึ้นสู่อำนาจโดยชอบธรรม กลุ่มขุนนางที่นำโดย ขุนพิเรนทรเทพ เจ้านายเชื้อสายราชวงศ์พระร่วง รวมทั้ง ขุนอินทรเทพ และขุนนางคนอื่น ๆ ได้รวมตัวกันเพื่อวางแผนล้มล้างอำนาจของขุนวรวงศาธิราช

ขุนพิเรนทรเทพและพรรคพวกวางแผนลอบปลงพระชนม์ขุนวรวงศาธิราชในขณะที่พระองค์เสด็จไปจับช้างเผือก หลังจากมีการยิงพระมหาอุปราชจัน น้องชายของพระองค์เสียชีวิตระหว่างทาง ขุนวรวงศาธิราชและนางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์จึงถูกลอบปลงพระชนม์ที่คลองสระบัว ข้างคลองปลาหมอ เหตุการณ์นี้เป็นการสิ้นสุดรัชสมัยของขุนวรวงศาธิราช

บทสรุป

รัชสมัยของขุนวรวงศาธิราชนั้นสั้นและเต็มไปด้วยความขัดแย้ง พระองค์ได้ครองราชบัลลังก์เพียงไม่กี่เดือนก่อนที่จะถูกลอบปลงพระชนม์ แม้ว่าจะมีการผ่านพิธีบรมราชาภิเษก แต่บางฝ่ายยังมองว่าพระองค์เป็นกบฏและไม่ใช่กษัตริย์ที่ถูกต้อง อย่างไรก็ตาม เรื่องราวของขุนวรวงศาธิราชยังคงเป็นบทเรียนสำคัญในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

อ่านเพิ่มเติม: 

• เรื่องย่อ แม่หยัว (The Empress of Ayodhaya) ซีรีส์พีเรียดดราม่าอิงประวัติศาสตร์
• ส่องตัวละครสำคัญ "แม่หยัว" ใครเป็นใครในเรื่องนี้บ้าง?