ถ้าโทรศัพท์มือถือหาย ควรเตรียมรับมืออย่างไร

เพราะโทรศัพท์มือถือในยุคปัจจุบัน ถูกพัฒนาขึ้นให้สามารถทำอะไรได้หลายต่อหลายอย่าง แถมยังเป็นอุปกรณ์ส่วนตัวที่เก็บรวบรวมข้อมูลทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตประจำวันของเรา พูดง่าย ๆ ก็คือ แค่มีโทรศัพท์มือถือเครื่องเดียวก็ออกจากบ้านได้แล้ว แถมภายในยังมีข้อมูลความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้สูงมาก ในฐานะสมบัติส่วนตัว ดังนั้น หากโทรศัพท์มือถือเกิดหายขึ้นมา มันจะกลายเป็นเรื่องใหญ่กว่าที่คิด มีความเสี่ยงสูงที่เจ้าของเครื่องจะถูกโจรกรรมข้อมูลส่วนตัว นำเอาข้อมูลที่มีไปสวมรอยใช้งานบริการต่าง ๆ หรือทำธุรกรรมให้เกิดความเสียหาย นำเอาข้อมูลไปแบล็กเมล์ หรือข้อมูลสำคัญอาจหายไปโดยที่ไม่สามารถกู้คืนได้ มีความเสียหายตามมาอีก
การเตรียมตัวก่อนโทรศัพท์มือถือหาย

ไม่มีใครรู้หรอกว่าโทรศัพท์มือถือจะหายตอนไหน แต่มันสามารถหายได้ทุกเมื่อ ไม่ว่าจะด้วยความเผอเรอของตนเองที่ไปลืมทิ้งไว้ที่ไหนไม่รู้ หรืออาจจะโดนขโมยไปแบบไม่รู้ตัว ดังนั้น การเตรียมตัวในเรื่องพื้นฐานจึงเป็นเรื่องสำคัญ วันดีคืนร้ายที่โทรศัพท์มือถือหายขึ้นมาจริง ๆ จะได้ลดทอนความเสียหายลงได้บ้าง เพราะโทรศัพท์มือถือทุกวันนี้ไม่ใช่แค่ตัวเครื่องที่เป็นทรัพย์สินส่วนตัว แต่ข้อมูลที่อยู่ภายในก็ประเมินค่าไม่ได้เช่นกัน

• เปิดการล็อกแอปพลิเคชันแบบยืนยันตัวตนสองปัจจัย (2FA) ด้วยรหัสผ่านที่คาดเดาได้ยาก เพื่อประวิงเวลาไม่ให้บุคคลอื่นเข้าสู่ตัวเครื่องหรือเข้าสู่ระบบได้ง่ายดายเกินไป กว่าจะปลดล็อกได้ต้องใช้เวลา นอกจากนี้ การสุ่มรหัสไปเรื่อย ๆ เพื่อพยายามปลดล็อกเกินจำนวนครั้งที่กำหนด โทรศัพท์ก็จะล็อกตัวเองโดยอัตโนมัติ หรืออาจเปิดใช้งานข้อมูลชีวมาตร (Biometrics) เช่น สแกนลายนิ้วมือ สแกนใบหน้า สแกนม่านตา ไว้ก็ได้ ก็จะปลดล็อกได้ยากขึ้น
• ยกเลิกการแจ้งเตือนบนหน้าจอล็อก เพื่อป้องกันการถูกแอบอ่านการแจ้งเตือนต่าง ๆ จากหน้าจอล็อก โดยเฉพาะการแจ้งเตือนรหัส OTP หรือการยืนยันตัวตนแบบสองปัจจัย (2FA) ถ้าต้องการใช้รหัส ก็ต้องปลดล็อกเข้าไปเปิดอ่านเท่านั้น
• ไม่บันทึกข้อมูลส่วนบุคคลใด ๆ ลงในโทรศัพท์มือถือ เช่น วันเดือนปีเกิด, username/password, หมายเลขบัตรประจำตัวประชาชน หรือแม้แต่การสะกดชื่อ-นามสกุลที่ถูกต้อง ในกรณีที่โทรศัพท์ถูกปลดล็อก จะสามารถเข้าสู่โปรแกรมต่าง ๆ ได้ง่ายมาก มันสามารถคาดเดาได้ว่าข้อมูลเหล่านี้จะถูกนำไปใช้เดาสุ่ม login เข้าระบบได้ โดยเฉพาะระบบที่เกี่ยวกับการเงิน แอปฯ ธนาคาร บัญชีโซเชียลมีเดีย แอปฯ สำคัญ ๆ เพราะคนทั่วไปมักจะตั้งชื่อ ตั้งรหัสผ่าน จากข้อมูลส่วนตัวของตัวเอง เพื่อให้จดจำได้ง่าย
• เลือกวิธีกรอกชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านเองทุกครั้ง เมื่อจะเข้าใช้งานระบบออนไลน์ต่าง ๆ วิธีนี้จะปลอดภัยกว่าการบันทึกไว้เพื่อความสะดวกสบาย เพราะถ้าโทรศัพท์มือถือหายหรือถูกขโมย คนอื่นจะเข้าสู่บริการออนไลน์ที่เราสมัครเอาไว้ได้โดยไม่ต้องคาดเดารหัสอะไรเลย
• สำรองข้อมูลต่าง ๆ ไว้บนคลาวด์ (Cloud) เสมอ เป็นการเตรียมพร้อมสำหรับเรียกคืนข้อมูลสู่โทรศัพท์มือถือเครื่องใหม่ กรณีที่มีการสั่งล้างข้อมูลบนโทรศัพท์มือถือเครื่องเก่าที่หายไปจนเกลี้ยงแล้ว เพื่อป้องกันคนนำไปใช้ประโยชน์ในทางมิชอบ เมื่อซื้อมือถือเครื่องใหม่มาใช้ ก็สามารถเรียกคืนข้อมูลเก่าที่สำรองไว้มาลงเครื่องใหม่ได้ทันที
• ลงทะเบียนใช้บริการช่วยค้นหาอุปกรณ์ อย่าง Find my Device (Android) หรือ Find my IPhone (IOS)

โทรศัพท์มือถือหายไปแล้ว ทำอย่างไรดี

• รีบแจ้งระงับบริการ E-Banking ของธนาคารต่าง ๆ โดยเร็วที่สุด
• รีบเปลี่ยนหรือรีเซ็ตรหัสผ่านของแอปพลิเคชันที่สำคัญ
• แจ้งความกับเจ้าหน้าที่ตำรวจเพื่อลงบันทึกประจำวัน และดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป
• หาตำแหน่งของโทรศัพท์มือถือผ่านบริการ Find my Device (Android) หรือ Find my IPhone (IOS) หรือเพื่อสั่งล้างข้อมูลบนโทรศัพท์มือถือเครื่องที่หาย